Genel Müdürümüz Sayın İsmail GÜNEŞ'in Yankı Dergisi Röportajı

İSMAİL GÜNEŞ: BÖLGENİN MERKEZİ OLDUK

Meteoroloji Genel Müdürü Sayın İsmail Güneş, teknolojiyi en iyi kullanan kurumlardan biri olduklarını; dünyada meteorolojinin ortak bir dile sahip olduğunu ve dolayısıyla uluslararası standartlarda hizmet ürettiklerini söyledi. Güneş, Türkiye’nin her tarafını kapsayacak ve güvenini sağlayacak meteorolojik gözlem ağı kurulduğunu ifade etti. İsmail Güneş, özellikle son yıllarda yapılan yatırımlarla meteorolojik faaliyetlerde Türkiye’nin bölgesinde bir merkez haline geldiğinin altını çizdi.

GÜVEN VERİYORUZ

Bizlere kurumunuzu anlatır mısınız?

Meteoroloji Genel Müdürlüğü 1937’de kuruldu. O günden bu yana yerleşim yerleri ağırlıklı olmak üzere Ülkemizin hemen hemen tüm sathında hava olaylarının gözlemlenmesi, tahmin ve erken uyarıların yapılması hizmetini yürütüyoruz. Meteoroloji Genel Müdürlüğü özellikle ulaşım ve havacılık faaliyetlerinde bulunan sektörler için çok önem arz ediyor. Gerek Silahlı Kuvvetler gerek Türk Hava Yolları gerekse alçak irtifa uçuşları yani helikopter vb. uçuşları için hava tahminlerinde meteorolojiye güven çok önemlidir ve biz bu güveni sağlıyoruz. Meteoroloji bunun yanında askeri sistemler içinde muhakkak yer alır. Hava durumu askeri operasyonlar için çok önemlidir. Fakat günlük yaşamda bu önem her zaman yeteri kadar kavranamıyor. Özellikle olumsuz hava şartlarının gerçekleştiği zamanlarda Meteorolojiyi herkes takip ediyor. Biz aslında hep görevimizin başındayız, 7/24 kesintisiz hizmet üretebilmek için nöbetçi ekip mantığıyla çalışıyoruz. Günlük yaşam planlamalarında, tarım alanında, tabii afetlerde, enerji sektöründe, bazen askeri bir operasyonda olmazsa olmaz bir Kurumuz. Sürekli gözlemlerimizi yapıyoruz. Gözlem ağımızı kontrollü, pratik ve insan hatalarını en aza indiren sistemlerle destekliyoruz. Bu hem maddi açıdan kolaylık sağlamaktadır hem de Ülkemizin dört bir yanında yapılan meteorolojik gözlemler daha hızlı bir şekilde elimize ulaşmaktadır.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü; değişen, yenilenen ve büyüyen Türkiye’ye her anlamda ayak uydurdu diyebiliriz. Planlarımızı, projelerimizi yeni Türkiye vizyonuna uygun olarak yapıyoruz. Türkiye’nin her tarafını kapsayacak ve güvenini sağlayacak meteorolojik gözlem ağı kurduk ve bu çalışmalarımız durmaksızın devam ediyor. Sıcaklığı, yağışı, rüzgârı, görüş mesafesini, nemi, bulutluluk oranını ve bunun gibi birçok meteorolojik parametreyi belirleyecek olan otomatik istasyonlar kuruyoruz. Son yıllarda meteorolojik radar ağımızı arttırdık. 2014 yılında kurduğumuz 3 radar, kurulum çalışmaları devam eden ve 2015 yılında tamamlanacak 2 radar, 2016 yılında da hizmete alacağımız 2 radar ile Türkiye’nin her tarafını meteoroloji radar ağıyla donatmış olacağız. Şuan itibarı ile toplam gözlem sistemlerimizin sayısı; 12 Meteoroloji Radarı(son ikisinin kurulumu tamamlandı, yüklenici firmanın veri ulaştırma işlemleri bekleniyor), 2 Yüksek Frekanslı Deniz Radarı, 1080’i karasal alanda, 66’sı havaalanlarında, 71’i denizlerde kurulu olan Otomatik Meteoroloji Gözlem İstasyonları, 9’u Rawinsonde ve 35’i Yıldırım Tespit ve Takip sistemi olmak üzere toplam 1275’dir. Yapılan bu yatırımlar sayesinde hava tahminleri, meteorolojik uyarılar ve diğer meteorolojik hizmetlerde kalite çıtası yükselmiştir. Ayrıca Meteoroloji Genel Müdürlüğünün de ortak olduğu Meteoroloji Uydularından, her 15 dakikada bir meteorolojik hizmetler için görüntüler alıyoruz. 29 Avrupa ülkesinin dâhil olduğu Meteorolojik Uyduları İşletme Teşkilatı’na(EUMETSAT) kurucu üyeyiz. Bu uydular belirlenen yörüngelerde hareket ediyor ve bu sayede Türkiye üzerindeki atmosferi sürekli olarak inceleyebiliyoruz. Türkiye’nin hava durumunu gözlemliyoruz. Geçen yıl kurduğumuz Yıldırım Tespit ve Takip Sistemlerimiz var. 34’ünü Türkiye’ye, 1 tanesini de Kıbrıs’a kurduk. Özellikle uçuculuk faaliyetlerinde uçaklarımıza, helikopterlerimize kolaylık sağlamak için önlemler alıyoruz. Yıldırım, kuvvetli rüzgâr, yağış bulutu, özellikle uçuculukta önemli olan Kümülonimbus(Cb) bulutu gibi havada olumsuz koşullar oluşturabilecek parametreleri gözlemleyip ilgili birimlere bilgiyi aktarıyoruz.

Türkiye’nin 8 kapsayıcı noktasından, yüksek atmosfer gözlemleri (Rawinsonde Rasadı) daha anlaşılır şekliyle meteoroloji balonu gönderiyoruz. Bu rasatlar sayesinde atmosferi dikine inceliyor, hava olaylarını gözlemliyor ve veri topluyoruz. Dolayısıyla atmosferin tüm tabakalarındaki durum incelenmiş oluyor. Ozon ölçümü, güneş radyasyonu tahmini gibi, gerek ulusal gerekse uluslararası yapılan araştırmalar için oldukça önemli hizmetlerimiz var.

7/24 HİZMET

Bilgisayar teknolojisinin bugün olduğu kadar gelişmediği, hava tahminlerine yönelik yazılımların, modellerin olmadığı dönemlerde, hava olaylarını tayin etmek konusunda zorluklar vardı. Ancak teknolojinin gelişmesi ile meteoroloji de daha doğru tahmin sunabiliyor. Merkezi İngiltere’de bulunan Avrupa Orta Vadeli Hava Tahmin Merkezi’nin(ECMWF) kurucu üyesiyiz. Burada üretilen veriler günlük, haftalık, aylık ve mevsimlik tahminlerimize katkı sağlıyor. Kullanılan bilgisayar tabanlı sayısal hava tahmin modelleri, teknoloji ile paralel olarak gelişimini sürdürmektedir. Şuan için hava tahminlerinde önemli kaynaklarımızdan biri de bu modellerdir. Uzmanlarımız, sürekli olarak yapılan rasatlardan elde edilen veriler, sayısal hava tahmin modellerinin çıktıları, uydu görüntüleri, radar görüntüleri, yüksek atmosfer gözlemleri, her gün bütün Türkiye’den 15 Bölge Müdürlüğümüz, uzmanları tarafından görüntülü(video) konferans sistemimizle bir araya gelerek incelenir, hava koşulları yerel coğrafi şartların da göz önünde bulundurulmasıyla değerlendirilir. Türkiye’nin tüm illerine bağlanarak yapılan ortak brifingler daha doğru tahmin yapılmasına imkân sağlar. Hazırlanan raporları, (yağış, sıcaklık, rüzgâr, fırtına ve tüm diğer meteorolojik hadiseler) internet sayfamız olan “mgm.gov.tr” adresinden, Meteorolojinin Sesi Radyomuzdan, televizyonlardan ve diğer basın yayın organlarından vatandaşlarımıza ulaştırıyoruz. Kuvvetli meteorolojik hadiselerde, valiliklere, ilgili kurumlara, tüm gerekli mercilere uyarı gönderiyoruz. Hava koşullarında herhangi bir değişikliğin olması durumunda en son bilgileri, 7/24 nöbet sistemiyle çalışan personelimiz sayesinde yetkililere ulaştırıyoruz. Ayrıca, cep telefonlarına SMS ya da elektronik posta vasıtasıyla da bilgilendirme yapmaktayız.

TEKNOLOJİYİ EN HIZLI KULLANAN KURUMLARDAN BİRİYİZ

Türkiye’de 12 yıl içinde gerçekleşen atılım meteoroloji alanında da gerçekleşti mi?

Şunu söyleyebilirim ki dünya ile entegre olarak, çıkan son teknolojiyi en hızlı ve gayeye uygun biçimde kullanabilen kurumlardan biriyiz. Bu meteoroloji mesleğinin icabı ve gerekliliğidir; dünyada meteoroloji ortak teknik bir dil kullanır. Aynı zamanda sürekli güncellenen gözlem cihazları ve bilgisayar donanımları bizim yardımcımızdır. Özellikle son yıllarda yapılan yatırımlar sonucunda yeni cihazlar ve sistemler aldık. Teknolojik alanda bu gelişmeyi çok rahat yakalayabildik. Zaten Türkiye diğer faaliyetler açısından da bölgemizin bir merkezi halinde. Dünya Meteoroloji Örgütü tarafından Türkiye, Bölgesel Eğitim Merkezi seçildi. Bölgemizde yer alan ülkelere her yıl eğitimler düzenlemekteyiz. Uluslararası alanda gerçekleşen bu eğitimler hem kendi personelimize hem de yakın coğrafyalardaki ülkelere, Afrika ülkelerine, Türki cumhuriyeti ülkelerine önemli katkılar sağlamaktadır. Güneydoğu Avrupa Ülkeleri, Ortadoğu ve Karadeniz ülkeleri ve Türki Cumhuriyetleri, meteoroloji alanında birçok konuda ülkemizde bir araya gelmekteler. Bu, hem kendinizi geliştirmeniz açısından hem de diğer ülkelere katkı sağlama, işbirliği geliştirme açısından oldukça önemli.

TAHMİN ORANINDA 90’I AŞTIK

Yapılan hava tahminlerinde isabet oranları şu anda hangi noktaya ulaştı?

Öncelikle belirtmek gerekir ki biz tahmin isabet nispetlerimizi web sayfamızdan günlük olarak yayınlamaktayız. Bu konuda tutarlılıklar teknolojiyle paralel gitmektedir. Günlük tahmin oranlarımızda, 90 barajını aşmış durumdayız. Tahmin sürecinde bilgisayar sistemlerinin yanında uzun yıllar hava tahmini yapan ve artık bu alanda uzmanlaşmış personelimizin niteliği çok önem arz ediyor. Tabi süre uzadıkça tahmin edilebilirlik azalır. Günlük tahminler daha isabetlidir. Bu dünyanın her yerinde böyledir. Sonuç olarak, zaman dilimi arttıkça üretilen veride dalgalanmalar ve sapmalar oluşabiliyor. Tahminlerde buna göre değişebiliyor. Bu durum göz önüne alındığında gerçekten zor bir meslek icra ediyoruz. Çünkü 99 gün hava tahminini doğru bilip 100. gün sapma gerçekleşirse pek bir önemi kalmıyor. Olumlu tarafı da tahmin edilmiş zamanlar ve maddi manevi kayıpların mümkün olduğunca engellenebilmesidir. Yani meteoroloji konusunda 100 kesin sonuç alırız demek pek mümkün değildir. Atmosfer kaotik bir yapıya sahiptir, durumu zorlaştıran budur. Biz ölçülen veriler ışığında ve tecrübelerimizle tahminde bulunuyoruz. Sadece sayısal hava tahmin modellerini kullanarak her yer için ayrı ayrı tahmin yapma imkânımız var lakin bunların hepsini yayınlamamız uygun olmuyor. Çünkü yerel koşullar yani coğrafi etkenler her noktanın sadece atmosferdeki ölçümlerle tahmin edilmesini engelliyor. Şuan ki teknolojide bilgisayar tabanlı tahminler, coğrafi koşulları göz önünde bulunduramamakta. Biz sadece bu bilgisayar çıktılarını kullanarak bugün her yer için uzun süreli tahmin verebiliriz, bunu dünyada birçok firma yapıyor ancak sadece tahmin modellerini kullanıyorlar. Coğrafi etkenleri göz önüne almıyorlar. Herhangi bir sorumlulukları olmadığı için bu tahminleri incelemeden verebiliyorlar. Biz bir resmi Kurum olarak bu konuda daha temkinli ve tedbirli davranmak zorundayız. Sadece tahmin modellerine bakarak uzun süreli, 30 günlük veya daha uzun periyotlu tahminler sunmamız çok doğru olmaz. Biz bilgisayar tabanlı tahminleri her sabah yapılan brifinglerle tüm Türkiye’de yer alan Müdürlüklerimizle tartışıyoruz ve en uygun sonucu rapor halinde sunuyoruz. Bu tahmin raporlarını internette, mobil uygulamalarda, radyoda, televizyonda yayınlıyoruz. Hiç şüphesiz ki gelişen teknoloji ile daha küçük alan için ve daha uzun zaman dilimlerinde daha isabetli tahminler mümkün olacaktır.

Uzun vadeli tahminler yapabiliyor musunuz?

Uzun vadeli tahminler ile ilgili bilimsel çalışmalarımız var. Özellikle değişik ülkelerden bilim insanları bir araya gelerek çalışmalar yapıyor biz de bu çalışmalarda yer alıyoruz. Mevsimlik, 6 aylık, 1 yıllık tahminler yapılıyor. Ancak tutarlılık yüzdesi, az önce bahis ettiğim gibi daha düşük. Uzun vadeli tahminlerde yüzeysel sonuçlar alabiliyoruz, daha çok ortalamaların üzerinde ya da altında denebilecek genel sonuçlar çıkıyor

Vatandaşlarımıza mesajlarınız nelerdir?

Meteorolojiye olan ilgi ülkelerin gelişmişlikleriyle alakalıdır. Yani daha gelişmiş bir ülkede meteoroloji daha çok takip edilmektedir. Bizim Ülkemizde de bu ilgi her geçen gün daha da artıyor. Artık insanlar hava durumuna bakarak plan yapıyorlar. Gün içerisinde Analiz ve Tahmin Birimimiz ile Bölge Tahmin ve Uyarı Merkezlerimize vatandaşlarımızdan, çiftçilerimizden, özel sektörden pek çok telefon geliyor. Hava durumunu soruyorlar. Son zamanlarda ilgi ve alaka arttı diyebilirim. Tabi ki bu bizler için sevindirici bir durum. Yani, çiftçi tohum ekerken ya da ilaçlama yaparken ne zaman yağışın düşeceğini bilirse yaptığı masraflar da o kadar azalır. Mesela; kış aylarında don hadisesine karşı üreticilerimizi iki hafta öncesinden bilgilendirebiliyoruz. Vatandaşlar da bilgi sahibi olunca bu konuda tedbirlerini alıyorlar. Yolculuğa çıkmadan önce Karayolları Tahmin Sistemimizi inceliyorlar; güzergâh boyunca havanın nasıl olacağını görebiliyorlar. Spor müsabakaları için özel tahminler üretebiliyoruz. Stadyum tahmin sistemimizin yanında mobil cihazlarımız sayesinde serbest paraşütçülük ve benzeri sporlar için de talep oldukça hizmet üretebiliyoruz. Hava durumunun takip edilmesi birçok anlamda kazanç getirir, masrafı azaltır ve kolaylık sağlar.

METEOROLOJİYE KULAK VERMELİYİZ

Günlük hayatımızda hava şartları olumsuz değilse de tahminleri takip etmek gerekir. Sonraki günlerde yaşanabilecek olumsuz hava koşullarından haberdar olabilmek için meteorolojiye kulak vermeliyiz. Bizim isteğimiz her zaman meteoroloji ile hareket edilmesidir. Yani doğru bir planlama için meteorolojiyi sürekli takip etmeliyiz. Biz tahminlerimizi ve meteorolojik uyarılarımızı; mgm.gov.tr internet sayfamızdan, Meteorolojinin Sesi Radyomuzdan, cep telefonlarındaki mobil uygulamamızdan, televizyon ve diğer basın yayın organlarından duyuruyoruz. Bunu 7 gün 24 saat kesintisiz çalışarak, özveri ile yapıyoruz ve Ülkemiz için daima çalışmaya devam edeceğiz…

http://www.yanki.com.tr/?/son_sayi/45/ISMAIL-GUNES:-BOLGENIN-MERKEZI-OLDUK