Hava Kütleleri ve Geçiş Alanları

Hava kütleri binlerce kilometrekarelik büyük kara ve deniz parçaları üzerinde aynı nem ve sıcaklığa sahip alanlar üzerinde oluşur. Oluştuğu kaynağa göre; Ekvatoral, Tropikal, Polar ve Arktik olarak tanımlanır. Hava kütlesi neme göre de karasal ve denizsel olarak tanımlanır. Örneğin Türkiye yi yazın Sıcak ve karasal hava kütleleri(continental tropical cT,),kışın ise çok soğuk havalarda cP, çok soğuk ve karasal hava kütleleri(continental artic cA) etkiler. Bu hava kütlelerinin birbiriyle karşılaştıkları alanlar ise cephe zonları olarak kabul edilir. Soğuk ve sıcak cepheler bu alanlarda oluşur ve basınç sistemlerine göre hareket ederek yağış, rüzgar gibi en önemli meteorolojik hadiselere neden olurlar.

Orta enlem siklonları ve kasırgalar

Orta enlem siklonları oluştukları anlardan sonra 2000 km ye kadar geniş olanlar üzerinde etkili olurlar. Dünyadaki genel siklon akış yollarından görüldüğü gibi dünyanın batıdan doğuya doğru dönmesiyle sistemlerde genellikle batılı istikametlerde olmaktadır. Siklonlarla birlikte soğuk ve sıcak cephelerde gittiği bölgeler üzerine yağış, rüzgar sıcak ve soğuk havalar taşımaktadır (Şekil-60).

Tropikal hava

Ekvatora yakın sıcak karakterli alçak basınç kuşağı (ITCZ-iki dönence arasında yer alan yükselme zonu) ve subtropikal yüksek basınç kuşağındaki rüzgâr akışı nedeniyle ekvatora yakın okyanuslar üzerinde kasırgalar oluşmaktadır.

Kasırgalar ekvatora yakın okyanuslar üzerinde büyük ölçekte oluşup geçtiği bölgelerde çok büyük can ve mal kayıplarına neden olmaktadır (Şekil-63).

Şekil-60 Orta enlem siklonları ve kasırgaların yönleri

Şekil-61 Gelişmiş bir kasırga

Şekil-62 Kasırganın uzaydan görünümü

Şekil-63 Kasırga sonrası afet durumu