6. MSG Uydu Görüntüleri ve Yorumlama

6.2 Bulut ve Yüzey Görüntüleri

MSG’nin SEVIRI cihazı, gezegeni gözlemlemek için elektromanyetik tayfın dikkatle seçilmiş 12 bölgesini kullanan 12 farklı kanala sahiptir. Kanal 12 dışındaki tüm kanallar 15 dakikalık aralıklarla tam Dünya diskini gözlemler. Kanal 12 yüksek çözünürlüklü görünür kanaldır ve HRV olarak da bilinir. Ayrıca bu kanallar atmosferik toz ve aerosolların görüntülenmesinde de kullanılır.

Şekil 24: MSG SEVIRI, VIS 0.6 VIS 0.8 NIR 1.6 μm ve IR 3.9 μm kanalları , temel olarak bulutlardan ve yüzeyden yansıyan solar radyasyona cevap verir. Kanal 4 (IR 3.9 μm) gece zamanı yayılan termal radyasyonu da tespit etmek için kullanılabilir olduğundan özel bir durum arzeder.

Bu kanallar Güneş’ten gelen ve yansıyan kısa dalga radyasyona duyarlıdırlar. Bu kanallar solar, görünür ya da kısa dalga kanallar olarak da bilinirler. Her kanalın kendine has karakteristiği vardır. VIS 0.6 bulutların, VIS 0.8 kara özelliklerinin ve bitki örtüsünün, NIR 1.6 buzun ve karın, NIR 3.9 ise alçak bulutların ve sisin tespitinde en iyi sonucu verir.

Şekil 25: VIS 0.6, NIR 1.6 ve IR 3.9 RGB birleşikt görüntüsü farklı bulut katmanlarını vurgulamak için SEVIRI cihazının 3 kısa dalga kanalı kullanılarak oluşturulmuştur.

VIS 0.6 μm kanalının kırmızı renklere, NIR 1.6 μm kanalının yeşil renklere ve IR 3.9 μm kanalının mavi renklere atandığı bir birleşik RGB görüntüdür. Buradaki amaç renk kodlaması aracılığıyla değişik durumlara ait görüntülerin yorumlanmasına yardımcı olmaktır.

Şekil 26: SEVIRI Kızılötesi Kanal (IR 3.9, IR 8.7, IR 10.8 VE IR 12.0 ) Görüntüleri

SEVIRI Kızılötesi kanallarının (IR 3.9, IR 8.7, IR 10.8 VE IR 12.0) tümü bulutlardan ve okyanus ile karaların yüzeylerinden yayılan uzun dalga termal radyasyona duyarlıdır. Bu kanallar atmosferin büyük ölçüde şeffaf olduğu, elektromanyetik tayfın pencere bölgeleri olarak adlandırılan bölgelerinde çalışırlar. Bu ise bulutların ve yüzeyin görüntülerinin oluşturulmasına imkan tanır. Solar kısa dalga kanallar, sadece gün ışığının var olduğu anlarda işe yararken bu kızılötesi kanallar gece ve gündüz boyunca gezegeni gözlemler.

3.9μm merkez dalgaboyuna sahip bir pencere kanalı olan kanal 4 ise bu durumun bir istisnasıdır. Kanal, gece boyunca bu dalgaboyunda zayıf ancak çok kullanışlı olan kızılötesi radyasyonu tespit edebilir. Diğer taraftan gündüz boyunca da yaklaşık aynı şiddette yansıyan solar radyasyonu saptayabilir. Bu durumun sonucu olarak bu kanal gündüz vakti bir solar kanal, gece vakti ise kızılötesi kanal olarak nitelendirilir.

Şekil 27: Şekil 6 da ki IR 3.9 μm görüntüsünün ilgili IR 8.7 μm görüntüsünden çıkarılmasıyla oluşturulan bir fark görüntüsü. İşlem sonucunda Güney Atlantik üzerindeki alçak bulutun yanı sıra yüzey özelliklerinin de görünürlüğü artmıştır.

Kızılötesi bir görüntünün gri tonu gözlemlenen alanın sıcaklığına bağlıdır. Dolayısıyla aynı sıcaklıktaki iki cisim aynı görünür. Bu zorluğun üstesinden gelmek için Şekil 7’te görüldüğü gibi görüntü işleme teknikleri kullanılır. Şekil 26’da ki kanal 4 ve kanal 7 görüntülerinin aritmetik farkından bir fark görüntüsü oluşturulmuştur. Bu gösterim Güney Atlantik ve diğer yerlerdeki bulutları çok daha belirgin ve saptanması kolay hale getirmektedir. Bu tip fark görüntülerinin daha sonra açıklanacak bir çok uygulaması vardır.